Jak stwierdziliśmy, prawidłowe odżywianie powinno nas zaopatrzyć w niezbędne białka, tłuszcze i węglowodany, powinno nam również dostarczyć soli mineralnych i witamin, czyli tak zwanych dodatkowych czynników odżywczych, odgrywających w przemianie materii niezwykle doniosłą rolę. Mnożą się dowody, że w późniejszych latach życia zwiększa się zapotrzebowanie na te substancje. Może to polegać na ich nieprawidłowym przyswajaniu, na upośledzeniu zdolności magazynowania ich w narządach np. w wątrobie, na zmianach flory bakteryjnej jelit i innych okolicznościach. Zrównoważona dieta dostarcza dostatecznej ilości soli mineralnych i witamin, ale może nie wystarczać na pokrycie zwiększonego zapotrzebowania. Witaminy zajmują centralną pozycję w schemacie biochemicznym. Są one bardzo ściśle powiązane z różnymi układami enzymatycznymi organizmu. Enzymy to szczególnego rodzaju białka, które umożliwiają bardzo szybki przebieg reakcji chemicznych w warunkach fizjologicznych: bez enzymów reakcje takie odbywałyby się bardzo wolno lub nie odbywałyby się wcale. Witaminy są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania komórek, tkanek i narządów oraz dla równowagi przemiany materii całego organizmu. Duże niedobory witamin prowadzą do ciężkich i poważnych chorób, jak na przykład gnilec, niedokrwistość złośliwa, pelagra, beriberi, krzywica. W społeczeństwach rozwiniętych ekonomicznie choroby te są obecnie bardzo rzadkie. Nawet niewielkie niedobory i niezrównoważenia tych czynników mogą mieć ujemny wpływ na czynność organizmu, jeśli oddziałują przez całe lata, gdyż dochodzi wtedy do upośledzenia sprawności procesów przemiany materii. Często obserwuje się to w starszym wieku, a poprawę uzyskać można przez podanie dodatkowych witamin. Dobrym sposobem przeciwdziałania takim niedoborom jest profilaktyczne przyjmowanie witamin i soli mineralnych w ilości odpowiadającej dziennemu zapotrzebowaniu. Jedynie witaminy A i D mogą być szkodliwe w bardzo dużych dawkach, pozostałe są nieszkodliwe i organizm wydala bez trudności wszelkie nadwyżki.
Dodatki dietetyczne
